In 1300 was het graafschap Vlaanderen bij Frankrijk ingelijfd. Vele Vlaamse plaatsen, vooral Brugge, verzetten zich tegen deze Franse overheersing. Op 11 juli 1302 kwam het bij Kortrijk tot een bloedig treffen, tussen enerzijds een leger van de Franse adel en anderzijds een Vlaams volksleger met o.a. talrijke ambachtslieden. Het Franse Leger gesteund door ridders te paard werd "Leliaerts" (symbool een lelie) en het Vlaamse volksleger werd Klauwaerts (symbool klauwen van een leeuw) genoemd. Het Franse leger, onder aanvoering van Robert d'Artois, werd door de Vlamingen onder bevel van de Zeeuw Jan van Renesse verslagen. Van Renesse kende de strijdwijze van de Fransen. Hij had daarom zijn troepen achter twee beken opgesteld. De Franse paarden moesten eerst door het water van de beken. De Fransen wisten echter niet dat de bodem achter de beken drassig was. Doordat de paarden in de drassige bodem wegzakten konden de Vlamingen met hun pieken en "goedendags" (verzwaarde knotsen) de Fransen te lijf gaan. De Fransen werden hierdoor verrast. De strijdkreet van de Vlamingen: "Vlaanderen ende Leeuw" werkte verlammend op de Fransen. De op de Franse ridders buitgemaakte gouden sporen werden triomfantelijk door de Vlamingen meegenomen en opgehangen in de Onze Lieve Vrouwen kerk van Kortrijk. Dit gevecht ging dan ook de geschiedenis in als "de Guldensporenslag". De Guldensporenslag was het begin van een kentering: het verlies van de macht van de ridders (de adel). Vlaanderen behield zijn onafhankelijkheid. De Vlaamse Leeuw is nog steeds het teken van deze onafhankelijkheid:

"De Vlaamse Leeuw" Zij zullen hem niet temmen zolang een Vlaming leeft, zo lang de Leeuw kan klauwen zo lang hij tanden heeft, zo lang de Leeuw kan klauwen zo lang hij tanden heeft.