Theatrale en muzikale kwaliteit:

Mooi hoe in het spel de tragische melancholie tegenover de veerkracht en energie wordt gezet. We zien een goede dramatische opbouw vanuit de gesloten zigeunerwagens. Vooral met de muziek zweept de act op van dramatiek naar uitbundigheid, klagelijke zigeunerklanken die al snel overgaan in vrolijke csardas. In de performance zit weinig verrassing: de spelers doen doorgaans grotendeels hetzelfde. In de beperkte bewegingsruimte blijft het dansen noodgedwongen wat stijfjes vergeleken bij de muziek. Het gebruik van rode doekjes als symbool voor het leed, overgaand in feestelijke attributen, is zeer effectief en krachtig qua beeld.

Overdracht van het onderwerp:

De wereld van de zigeuners, en met name ook de romantische beeldvorming daarvan, werd heel dynamisch uitgebeeld door het openklappen van de wagens. De actualisering van het thema door het tegengaan van het reizende bestaan door de overheid, en het leed van de vervolgingen kwamen goed aan bod. Hier werd, in de totale choreografie van de uitgebeelde woonwagens, met zigeunermuziek en -dansen een feestje gebouwd. Het publiek wordt meegezogen in de passie en tragiek van een herkenbaar stereotype. Hier is ook nog winst te behalen: verder onderzoek naar gebruiken en geschiedenis kan voor nog meer verdieping en variatie zorgen.

Artistiek-technische uitvoering:

Ook al zijn de wagens met platen en niet met latjes opgebouwd, ze ogen vol en levendig door knap verf- en kleurgebruik. De beweging van de vernuftig omhoog en open bewegende kappen is indrukwekkend en heeft een heerlijke, poëtische werking. Dat wordt versterkt door de trage muziek. Het publiek pikt dit moeiteloos op. Jammer dat de musketons en spanbanden om de kappen omhoog te trekken zichtbaar en herkenbaar zijn, dit leidt wat af. De karrewielen draaien niet allemaal en zijn wat hoog van de grond. De binnenkant is minder goed uitgewerkt.

Het is een fraai, schilderachtig geheel dat nogal op stereotypen leunt. Dat is logisch en jammer tegelijk. Het werken met nepinstrumenten draagt niet bij aan de opgeroepen sfeer, de illusie dat de mensen zelf muziek maken is daardoor wel weg.