1975 - Volksvermaak uit Brabants verleden
18e Brabantsedag

Juryrapport

Men zal er goed aan doen, het thema van de optocht van de “Brabantse Dag” dichterbij huis te kiezen dan in 1975 het geval is geweest. En het is zaak, de voorbereiding dadelijk na het grote gebeuren te laten beginnen, want een idee moet rijpen, wil men een voldragen resultaat bereiken. Het lijkt niet verkeerd, een reeds vroeger behandeld onder werp opnieuw aan te stellen, wanneer gebleken is dat het een aanleiding is geweest tot een suksesvolle optocht, die deelnemers, publiek en deskunigen zo heeft aangesproken, dat men hem graag nog een tweede maal wilde bekijken. In 1975 was er vrijwat “verloop” onder de toeschouwers, die met vele taferelen zich niet of nauwelijks konden identificeren, alle zorg en moeite van de uitvoerders ten spijt. Het volksleven van heden en verleden is in Brabant een onuitputtelijke bron en “Het verhaal van Brabant” zou de steeds weerkerende titel van het festijn kunnen zijn, temeer wanneer men dit “verhaal” zo ruim mogelijk opvat. Zang, dans en muziek dienen nôg meer het feestgevoel aan te wakkeren welk een effekt zou een zangvereniging kunnen hebben, die zingend voortgaat in passende kledij! Liederen voor deze gelegenheid geschapen zouden, naast de rijke schat aan zangen uit zeven eeuwen, in zo’n kleurige stoet ten gehore gebracht moeten worden! Onmisbaar in een serieuze opzet is een doorwerkt, doch bevattelijk boek (je) dat het een en ander toelicht en begeleidt. In vroeger jaren ontstonden aldus geschriften van blijvende waarde als “Zo bijgelovig bent u” die landelijke bekendheid verdienen en de herinnering aan de “brabantse Dag” tot in lengte van dagen roemrijk doen voortleven. 

Het meest opvallende positieve element was wel de levendige aktiviteit om het hoofdgebeuren. Ongetwijfeld verwachtte de organisatoren een grotere eenheid door het stellen van een algemeen bindend thema, in dit geval historisch gebonden aan het huis van Bourgondië. Toch kon men niet aan de indruk ontkomen dat het algemeen bindende thema remmend gewerkt heeft op het totale resultaat. Het spontane van het jaarlijkse volksfeest leed enigszins onder de strakke richtlijnen waaraan elk onderdeel van de stoet zich moest onderwerpen - terwijl juist de ludieke randverschijnselen gedragen door fantasie en kreativiteit er voor zorgden dat het totaalbeeld levendig bleef. Een dergelijk historisch gebeuren roept ook kritiek op als de presentatie niet feilloos is. Feilloos zoals de bijna perfekte shows der muziekgezelschappen, die voor het trekken van de stoet demonstreerden. Misschien zit juist in deze vergelijking een eindkonklusie. Een jarenlange training in dezelfde kostuums met dezelfde instrumenten leidt tot een zekere perfektie. Een eenmalig gebeuren van het formaat van deze stoet stelt enorme eisen van voorbereiding. Zou dit thema jaarlijks terugkeren dan zouden deze enthousiaste deelnemers er zeker veel meer van maken, want inzet en toewijding waren zeker voldoende.

Misschien verdient het aanbeveling om er een echte Brabantse Dag van te maken door ook gemeenschappen uit een wijdere kring uit te nodigen. Anderzijds kan de zelfwerkzaamheid van de bewoners van Heeze niet genoeg geprezen worden. Er zou naar gestreeft moeten worden om er weer een echt volksfeest van te maken, zowel voor deelnemers als voor toeschouwers, die zich dan meer betrokken zouden voelen bij het gebeuren. Het hoeft niet allemaal perfekt te zijn. Minder show, meer spel.

Ideeën voor nieuwe thema’s

1. Feesten van het jaar

2. Schrijvers van Brabant (Coolen, de Jong, Kortooms)

3. Schilders van Brabant (Bosch, Bruegel, van Goch)

4. De levenskring

Tenslotte pleiten we nog voor goed herkenbare overgangen van de ene groep naar de andere. Overigens feliciteren we deelnemers, toeschouwers en organisatoren met het succes van dit festijn. Juryleden zijn van nature geneigd om vooral nadruk te leggen op de feilen. Maar de positieve nadruk overheerste ook bij ons.